نوشته‌ها

علل و درمان دندان قروچه کودک !

دندان قروچه کودکان,دندان قروچه,علت دندان قروچه

 چرا برخی افراد دچار دندان‌قروچه هستند؟
اگر چه دندان‌قروچه می تواند در اثر استرس یا اضطراب باشد، ولی اغلب اوقات در طی خواب اتفاق می افتد و به علت کج بودن دندان، نبودن دندان و دندان اضافی به وجود می آید.

چگونه بفهمیم دندان‌قروچه داریم؟
چون دندان‌قروچه اغلب در طی خواب رخ می دهد، بیشتر افراد متوجه آن نمی شوند، اما سردرد مداوم یا آرواره (فک) زخمی نشان دهنده ی دندان‌قروچه است.

بیشتر اوقات، فرد مبتلا به دندان‌قروچه توسط فرد دیگری (مثل همسر) که شب ها کنار او می خوابد از مشکل خود آگاه می شود.

اگر احتمال می دهید در خواب دچار دندان‌قروچه هستید، به یک دندانپزشک مراجعه کنید و مشکل خود را با او در میان بگذارید.

دندانپزشک، داخل دهان و آرواره های شما را بررسی می کند تا علامتی از دندان‌قروچه مثل ساییدگی و زخمی شدن آرواره و دندان های غیر عادی را ببیند.

چرا دندان‌قروچه مضر است؟
برخی موارد، دندان‌قروچه باعث شکستگی، شل شدن و افتادن دندان می شود. دندان‌قروچه باعث پوسیدگی دندان تا ریشه می شود. در چنین شرایطی، اعمال دندانپزشکی مثل بریج (پل گذاشتن)، روکش دندان، عصب کشی، ایمپلنت و دندان مصنوعی مورد نیاز است.

دندان‌قروچه نه تنها باعث خرابی و از دست دادن دندان ها می شود، بلکه باعث کاهش شنوایی، مشکلات فک صورت و مفاصل و عضلات آن و حتی تغییر شکل ظاهری صورت شما می گردد.

چطور می توانم جلوی دندان‌قروچه را بگیرم؟
دندانپزشک وسیله ای مخصوص به نام محافظ دهان به شما می دهد که موقع خواب مانع از سایش دندان ها به هم شود.(تصویر زیر)

دندان‌قروچ

اگر استرس و ترس باعث ایجاد دندان‌قروچه در شما می شود، با دندانپزشک یا روان پزشک در مورد راه های کاهش استرس صحبت کنید. از جمله راه های کاهش استرس، انجام ورزش است.

سایر راه هایی که باعث توقف دندان‌قروچه در شما می شوند شامل موارد زیر است:
– از مصرف مواد حاوی کافئین مثل قهوه، کاکائو و نوشابه سیاه خودداری کنید یا آنها را کم مصرف کنید.
– هرگز الکل ننوشید، زیرا دندان قروچه را بدتر می کند.
– مداد، قلم  یا هر وسیله غیر خوراکی را نجوید. هرگز آدامس نجوید، زیرا جویدن آدامس باعث می شود عضلات آرواره شما عادت به تکان خوردن کنند و احتمال بروز دندان‌قروچه در شما زیاد شود.
– دقت کنید که دندان هایتان را به هم نمالید. برای جلوگیری از این کار می توانید زبان خود را بین دندان هایتان نگه دارید. به این ترتیب عضلات آرواره شما استراحت می کنند و تکان نمی خورند.
– شب ها یک پارچه گرم روی گونه های خود (جلوی لاله گوش) قرار دهید تا عضلات آرواره شما آرام باشند.

آیا بچه ها هم دندان‌قروچه دارند؟
مشکل دندان‌قروچه فقط مختص افراد بزرگسال نیست. مطالعات نشان داده است که 15 تا 33 درصد کودکان نیز دچار این مشکل هستند.
کودکان بیشتر در دو مرحله از زندگی خود دندان‌قروچه می کنند: یکی موقع بیرون آمدن دندان های شیری و دیگری موقع بیرون آمدن دندان های دائمی.
بیشتر بچه ها بعد از بیرون آمدن کامل دندان های شیری یا دائمی، عادت دندان‌قروچه را ترک می کنند.
معمولاً کودکان در خواب دندان‌قروچه می کنند.
دلیل دندان‌قروچه کودکان مشخص نیست، ولی می توان گفت نامنظم قرار گرفتن دندان ها، تماس نامناسب بین دندان های بالایی و پایینی و بیماری هایی مثل سوء تغذیه، آلرژی و اختلالات غدد و نیز عوامل روحی مثل استرس و اضطراب می تواند باعث دندان‌قروچه در کودکان شود.
سایش دندان های شیری به هم به ندرت مشکلی به وجود می آورد. اما دندان‌قروچه باعث درد آرواره، سردرد، تحریک و دندان درد و نیز مشکلات مفصل و عضلات فک می شود.
اگر دندان کودک شما پوسیده به نظر می رسید، یا دچار درد و حساسیت دندانی بود، او را نزد دندانپزشک ببرید.

توصیه های خاص برای توقف دندان‌قروچه کودک
– استرس کودک را کم کنید، خصوصاً قبل از خواب.
– ماساژ بدن و ورزش های کششی را برای آرامش عضلات کودک انجام دهید.
– دقت کنید که کودکتان به مقدار کافی آب بنوشد، زیرا کم آبی بدن ممکن است باعث دندان‌قروچه شود.
– اگر کودک شما دندان هایش را به هم می ساید، او را نزد دندانپزشک ببرید تا از سلامت دندان هایش مطمئن شوید.
– معمولاً دندان‌قروچه در کودکان پیش دبستانی نیاز به اقدامی ندارد، ولی کودکان بزرگ تر نیاز به روکش موقتی دندان یا محافظ دهان در شب (هنگام خواب) دارند تا از دندان‌قروچه آنها جلوگیری شود.

علت دندان قروچه کودک و راه حل و درمان دندان قروچه


به عادت ساییدن دندان‌ها روی هم که معمولا غیرارادی در طول روز یا شب و در حالی که شخص در حال خوردن یا جویدن غذا نیست انجام می‌شود، دندان‌قروچه می‌گویند.


دندان‌قروچه

دندان‌قروچه دو علت اصلی دارد

1- جفت نشدن درست دندان‌ها و تماس زودرس بین دندان‌های فک بالا و پایین

2- فشارهای روانی و استرس

 

دندان‌ها شکل و ترکیب خاصی دارند و سطح دندان‌های آسیای کوچک و بزرگ مسطح نیست و دارای برجستگی‌ها و فرورفتگی‌هایی است.

 

هنگام جویدن، دندان‌های بالا و پایین مرتب و با تناسب خاصی روی هم قرار می‌گیرند؛ به طوری که طی یک تماس صحیح، برجستگی‌های دندان‌ها که به آنها «کامپ» می‌گویند، داخل سطوح فرورفته دندان مقابل قرار می‌گیرد و تمام دندان‌های موجود در دهان به صورت متعادل فشارها را متحمل می‌شوند.

 

اگر اختلال و بی‌نظمی در ردیف دندان‌ها وجود داشته باشد یا ایجاد شود، ممکن است شخص به طور غیرارادی با تغییر مسیر بسته‌شدن دهان و جفت کردن دندان‌ها، آنها را به هم بساید و به این کار عادت کند.

برخی فشارهای روانی و استرس‌ها نیز ممکن است در ایجاد و ادامه دندان‌قروچه موثر باشند. البته نه به این معنی که استرس در همه افراد باعث دندان‌قروچه می‌شود یا هر کسی که مبتلا به دندان‌قروچه است، حتما دچار استرس است

علایم دندان‌قروچه

دندان‌قروچه اگرچه در حالت بیداری هم ممکن ‌است وجود داشته باشد، اما بیشتر در حالت خواب انجام می‌شود و اطرافیان و خانواده شخص از صدای سایش دندان‌ها متوجه آن می‌شوند.

در صورت تداوم و شدت دندان‌قروچه، پس از بیدار شدن، عضلات صورت فرد مبتلا خسته و در مواردی دردناک است.

 

درد دندان

اثر دندان‌قروچه بر دندان‌ها

در کسانی که طولانی‌مدت دچار این عارضه هستند، علایم زیر دیده می‌شود:

انقباض عضلات جونده، افزایش حجم و کمی دردناک بودن آن در لمس، سایش سطح جونده دندان‌ها و لبه برنده دندان‌های قدامی، صاف شدن سطح دندان‌های کرسی و کاهش ارتفاع دندان‌های قدامی در موارد شدید و طولانی‌مدت، ساییده شدن تمام دندان‌های قدامی و کوتاه شدن محسوس طول تاج دندان‌ها، حساسیت به سرما و گرما به علت سایش سطح دندان‌ها و فشارهای ناشی از جویدن‌های عادتی دندان‌ها و در موارد شدید تاثیر بر سلامت پالپ دندان که ممکن است در نهایت به نکروز یا مرگ پالپ دندان بینجامد، بروز بیماری‌های لثه در اثر دندان‌قروچه و فشارهای ناشی از این عادت و در صورت وجود بیماری‌های لثه، سرعت گرفتن پیشرفت بیماری و شدت آن (تخریب بافت‌های نگهدارنده دندان‌ و به‌خصوص استخوان اطراف دندان‌ها تسریع و تشدید می‌شود).

 

شاید بپرسید راه تشخیص دندان‌قروچه چیست و آثار مخرب این عادت چگونه بررسی و ارزیابی می‌شود؟

پاسخ این است که معمولا اطرافیان و خانواده متوجه ساییده شدن دندان‌های شخص در حالت خواب می‌شوند.

گاهی هم خستگی و دردناک بودن عضلات جونده و درد در ناحیه مفصل گیجگاهی- فکی و در موارد پیشرفته، سایش سطح دندان‌ها شخص را متوجه این مشکل می‌کند.

 

تشخیص و درمان دندان‌قروچه

تشخیص دندان‌قروچه و بررسی دلایل ایجادکننده آن به وسیله دندان‌پزشک انجام می‌شود.

نایت‌گارد، وسیله محافظی است که هنگام استراحت و خواب در داخل دهان بین دندان‌های بالا و پایین قرار می‌گیرد و مانع تماس و سایش دندان‌ها می‌شود

دندان‌پزشک ضمن گرفتن تاریخچه پزشکی و دندان‌پزشکی از بیمار، معاینه داخل دهانی و خارج دهانی (عضلات سر و صورت، مفصل گیجگاهی-فکی)، گرفتن عکس رادیوگرافی و ارزیابی وضعیت ریشه‌ها و بافت‌های نگهدارنده، مشکل را بررسی می‌کند و توصیه‌های لازم را خواهد کرد.

 

اگر دندان‌پزشک متوجه تماس‌های زودرس و نامطلوب دندان‌ها شود، این مشکل را اصلاح خواهد کرد.

اصلاح روابط دندان‌ها باید با دقت و پس از تشخیص قطعی و به وسیله دندان‌پزشک ماهر انجام شود.

 

تشخیص دندان‌قروچه کار مشکلی نیست، اما درمان آن، آگاهی وسیع و جامعی می‌خواهد که معمولا به وسیله یک گروه تخصصی دندان‌پزشکی قابل انجام است، به‌خصوص زمانی که دندان‌قروچه باعث درگیری بافت‌های نگهدارنده و آسیب و تخریب نسوج دندانی و پالپ شده باشد.

 

در این صورت ضرورت دارد متخصصان دندان‌پزشکی مرتبط مانند پروتزهای دندانی، پریودانتیکس، ارتودنسی، اندودانتیکس و جراحی فک و صورت مراجعه شود.

محافظ دندان‌ها در دندان‌ قروچه

در مراحل اولیه ممکن است با یک تراش ساده و اصلاح جفت شدن دندان‌ها، برای حل مشکل اقدام کند یا در صورت ضرورت، با قالب‌گیری از دندان‌ها و مطالعه و بررسی‌ و جفت شدن آنها نایت‌گارد بسازد.

 

نایت‌گارد (night guard)، وسیله محافظی است که هنگام استراحت و خواب در داخل دهان بین دندان‌های بالا و پایین قرار می‌گیرد و مانع تماس و سایش دندان‌ها می‌شود (تصویر روبرو).

 

این متخصص می‌تواند با جایگزینی دندان‌های از دست رفته به حل مشکل کمک کند.

 

آیا دندان‌قروچه می‌تواند باعث سستی دندان‌ها شود؟

عامل اصلی بیماری‌های لثه میکروب‌ها هستند و عوامل دیگری مثل فشارهای نامناسب به علت تماس زودرس یا دندان‌قروچه می‌توانند پیشرفت بیماری را شدید کنند. بنابراین در موارد مزمن و طولانی‌مدت که شخص به بیماری پریودنتال و دندان‌قروچه مبتلا باشد، احتمال لق شدن یا از دست رفتن دندان‌ها وجود دارد.

به همین دلیل به محض ابتلا لازم است به دندان‌پزشک یا متخصص جراحی لثه مراجعه شود تا پس از تشخیص درمان‌ انجام شود.

در زمان رویش دندان های شیری و رویش دندان های دائمی، کودکان بیشتر دندان قروچه می کنند

دندان‌قروچه ریشه‌های روانی دارد؟

همان‌طور که در ابتدای مطلب نیز عنوان شد، استرس یکی از علل بروز دندان‌قروچه است و بدیهی است در بسیاری از موارد، افراد با کمک و راهنمایی روان‌پزشک یا روان‌شناس می‌توانند از استرس رها شوند.

برای تشخیص قطعی و بررسی عوامل دندانی لازم است فرد مبتلا ابتدا به دندان‌پزشک مراجعه کند و در صورت صلاحدید، برای بررسی و مشاوره به روان‌پزشک ارجاع داده شود.

 

دندان‌ قروچه در کودکان

آیا کودکان هم دندان قروچه می کنند؟

کودکان بین 4 تا 6 سالگی بیشترین احتمال ابتلا به این مشکل را دارند.

 

در زمان رویش دندان های شیری و رویش دندان های دائمی، کودکان بیشتر دندان قروچه می کنند. البته در بیشتر موارد، پس از رویش کامل دندان ها (شیری یا دائمی)، این عادت در کودکان از بین می رود.

 

طبق تحقیقات این عارضه در پسربچه ها بیشتر از دختربچه ها گزارش شده است.

ردیف شدن نامناسب دندان ها یا تماس غیر طبیعی بین دندان های پایینی و بالایی، کمبودهای تغذیه ای، اضطراب و استرس در کودکان، انگل های دستگاه گوارش، آلرژی و … از علل دندان قروچه در کودکان هستند.

 

خطرات دندان قروچه در کودکان، کمتر از بزرگسالان است و به ندرت موجب بروز مشکلات و اختلالات جدی می شود.

ضروری است در صورتی که دندان کودک به نظر ساییده یا از بین رفته است یا حساس شده و درد می کند و یا کودک دچار درد فک ومفاصل فک شده است، به دندانپزشک مراجعه شود

ممکن است در نوجوانان نیاز به روکش موقت یا نایت گارد (محافظ شبانه) باشد.

 

برای جلوگیری از این عارضه، در کاهش استرس کودک به ویژه زمانی که به رختخواب می رود، دقت کنید که رژیم غذایی کودک، حاوی مقدار آب کافی و فراوان باشد و او را به انجام ورزش های ماساژی و کششی تشویق کنید.

 

نایت گارد چیست؟

نایت گارد نوعی پروتز متحرک از جنس پلاستیک مقاوم است که با قالب گیری از دندان شخص توسط دندانپزشک ساخته می شود و می بایست شب ها، در دهان فرد مبتلا به دندان قروچه قرار گیرد.

این وسلیه باعث جلوگیری از فشارهای نادرست و مضر روی دندان ها می شود. البته در بسیاری موارد، استفاده از این وسیله به مرور باعث کاهش و حذف عادت دندان قروچه در خواب شب نیز شده است.

بهترین دندانپزشک برای ساخت یک نایت گارد خوب نیاز به یک تکنیسین ماهر لابراتوار دارد تا آنچه مورد نظرش هست را به درستی اجرا کند که البته در گرگان کار این تکنیسین ها از کیفیت بالایی برخوردار است.